Η ευτυχία δεν χάνεται, απλώς κάνει ένα διάλειμμα. Η επιστήμη δείχνει ότι υπάρχει μια συγκεκριμένη ηλικία, στην οποία η ευχαρίστηση για τη ζωή φτάνει στο χαμηλότερο σημείο της.
Εδώ και αιώνες αντιμετωπίζαμε την ευτυχία σαν έναν στόχο ζωής: κάτι που κυνηγάμε, κατακτούμε και—ιδανικά—κρατάμε για πάντα. Όμως η σύγχρονη ψυχολογία έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει κάτι πολύ πιο ανθρώπινο: η ευτυχία δεν είναι ευθεία γραμμή.
Είναι καμπύλη. Και στη μέση αυτής της καμπύλης, κάπου εκεί στη μέση ηλικία, υπάρχει μια κοιλιά -ένα σημείο πτώσης που επηρεάζει σχεδόν όλους, ανεξάρτητα από τη χώρα, την κουλτούρα ή την προσωπική διαδρομή τους.
Πότε σταματάμε να είμαστε ευτυχισμένοι;
Σύμφωνα με έρευνες της National Bureau of Economic Research, η ηλικία που η ευτυχία “πιάνει πάτο” είναι κατά μέσο όρο τα 47,2 χρόνια. Αν ανήκεις στη γενιά των Millennials και νιώθεις κάπως… βαρύς συναισθηματικά τελευταία, δεν είσαι ο μόνος.
“Αυτό που σοκάρει είναι η συνέπεια του μοτίβου”, σημειώνουν οι ειδικοί. Από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη μέχρι την Ασία, παρατηρείται το ίδιο πράγμα: η ευτυχία αρχίζει να μειώνεται σταθερά από τα 18 και συνεχίζει να πέφτει για περίπου τρεις δεκαετίες. Σε αριθμούς, αυτή η πτώση αγγίζει το 5%-10%—και αυτό δεν είναι λίγο όταν μιλάμε για ψυχική διάθεση και αντίληψη ζωής.
Αλλά υπάρχει και ένα φως στο τούνελ. Η ίδια η επιστήμη που αναγνωρίζει την πτώση, λέει και κάτι άλλο: η ευτυχία ξανανεβαίνει. Η καμπύλη δεν συνεχίζει να κατρακυλά, αλλά έχει σχήμα U. Και μετά τα 50, αρχίζει η άνοδος.
Σε ποια ηλικία επανέρχεται
Όπως αναφέρει και το The Guardian, γύρω στα 60, πολλοί δηλώνουν ότι νιώθουν πιο γεμάτοι, πιο ήρεμοι και πιο ευτυχισμένοι από όταν ήταν νέοι. Όχι επειδή έχουν λιγότερα προβλήματα—αλλά επειδή έχουν διαφορετική ματιά, περισσότερη αποδοχή και λιγότερες αυταπάτες. Η δεύτερη αυτή κορυφή στη ζωή φέρνει μαζί της συναισθηματική ωριμότητα και ένα φιλτράρισμα των προσδοκιών.
“Το να γνωρίζεις πότε θα περάσεις το χαμηλό σημείο, δεν είναι καταδίκη—είναι ελπίδα”, λένε οι ψυχολόγοι. Η μεσαία ηλικία δεν είναι το τέλος της ευτυχίας, αλλά το μεταβατικό στάδιο προς μια νέα, πιο ουσιαστική της εκδοχή.
Δεν βιώνουμε όλοι την καμπύλη με τον ίδιο τρόπο. Η ψυχική υγεία, οι προσωπικές επιλογές, το κοινωνικό περιβάλλον και η οικονομική κατάσταση παίζουν τεράστιο ρόλο. Αλλά η σταθερότητα του μοτίβου σε διαφορετικές ηπείρους και κοινωνίες δείχνει ότι αυτό δεν είναι απλώς σύμπτωση. Είναι μέρος της ανθρώπινης διαδρομής.
Το να καταλαβαίνουμε πώς δουλεύει η καμπύλη της ευτυχίας μάς βοηθά να είμαστε πιο συμπονετικοί με τον εαυτό μας. Και όπως λένε οι ειδικοί: “Η γνώση των συναισθηματικών μας κύκλων είναι ένα από τα πιο δυνατά εργαλεία για να ζήσουμε πιο γεμάτα”.
